ความผูกพันของ ‘สี จิ้นผิง’ ต่อวัฒนธรรม: “คลองขุดต้ายุ่นเหอเป็นมรดกล้ำค่าที่บรรพบุรุษสืบทอดให้” (8)

0
6

ความผูกพันของ ‘สี จิ้นผิง’ ต่อวัฒนธรรม:คลองขุดต้ายุ่นเหอเป็นมรดกล้ำค่าที่บรรพบุรุษสืบทอดให้(8)

คลองขุดต้ายุ่นเหอเป็นโครงการอันยิ่งใหญ่บนที่ราบทางตะวันออกของจีน เป็นโครงการชลประทานขนาดใหญ่ที่สร้างขึ้นโดยประชาชนผู้ใช้แรงงานชาวจีนในยุคโบราณ เป็นคลองที่ยาวที่สุดในโลก เป็นคลองขุดแห่งแรกและมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก

คลองยาวไหลเลี้ยวลดคดเคี้ยวจากใต้สู่เหนือ เป็นสักขีพยานแห่งการต่อสู้และความเจริญรุ่งเรืองของประชาชาติจีน ในช่วงเวลากว่า 2,000 ปีที่ผ่านมา คลองยาวสายนี้สามารถดำรงอยู่มายาวนานจนถึงทุกวันนี้ ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่พบเห็นได้ยากในโลก ในฐานะสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่สำคัญ คลองขุดต้ายุ่นเหอก็ได้รับความสนใจจากทั่วโลกด้วยเช่นกัน เมื่อปี 2014 คลองขุดต้ายุ่นเหอได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกด้วย

แต่สายน้ำเก่าแก่ที่เป็นเครือข่ายน้ำที่สำคัญ 5 แห่งทั้งทางเหนือและใต้ และได้ไหลผ่านถึง  8 มณฑลหรือนครที่ขึ้นตรงต่อรัฐบาลกลางของจีนสายนี้ จะไหลสู่อนาคตอย่างรุ่งโรจน์ยิ่งขึ้นได้อย่างไร? นายสี จิ้นผิง เลขาธิการใหญ่คณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนและประธานาธิบดีจีนได้ให้ความเอาใจใส่เป็นอย่างยิ่งมาโดยตลอด

เดือนกุมภาพันธ์ ปี 2017 ที่อุทยานป่าไม้คลองต้ายุ่นเหอในเขตทงโจว กรุงปักกิ่ง สีจิ้นผิงกล่าวชี้ย้ำขณะตรวจดูผลการจัดระเบียบสิ่งแวดล้อมทางนิเวศวิทยาตามแนวสองฝั่งคลองต้ายุ่นเหอว่า “การอนุรักษ์คลองต้ายุ่นเหอเป็นความรับผิดชอบร่วมกันของทุกพื้นที่ตามแนวคลอง” “ต้องนำข้อดีในอดีตมาทำให้เกิดประโยชน์ในปัจจุบัน ลงลึกขุดค้นทรัพยากรทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่มีคลองต้ายุ่นเหอเป็นแกนกลาง”

หลังจากนั้น 4 เดือน สีจิ้นผิงได้ให้คำแนะแนวที่สำคัญเกี่ยวกับการสร้างแถบวัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอว่า “ คลองต้ายุ่นเหอเป็นมรดกอันล้ำค่าที่ตกทอดมาจากบรรพบุรุษ  เป็นวัฒนธรรมที่ไหลลื่น ต้องบูรณาการให้ดีทั้งด้านการอนุรักษ์  การสืบสาน และการใช้ประโยชน์”

“คลองต้ายุ่นเหอในฐานะเป็น ‘วัฒนธรรมที่เคลื่อนไหว’ ไม่ได้เป็นเพียงการผ่านไปของกาลเวลาเท่านั้น แต่ยังเป็นการขยายตัวทางพื้นที่อีกด้วย มันข้ามเวลามากว่า 2,500 ปี และไหลคดเคี้ยวเกือบ 3,200 กิโลเมตร เชื่อมเมืองต่าง ๆ ที่อยู่ริมสองฟากฝั่งคลอง  มันเป็นสายน้ำที่หล่อเลี้ยงประชาชน และยิ่งเป็นสายสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมที่สืบทอดประวัติศาสตร์” นายเฮ่อ หยุนอ๋าว ผู้อำนวยการสถาบันสาขาฝ่ายวัฒนธรรมและโบราณคดีของสถาบันวิจัยการสร้างแถบวัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอกล่าว

ภายใต้การชี้นำและเอาใจใส่ยิ่งของสีจิ้นผิง งานอนุรักษ์คลองต้ายุ่นเหอด้านต่าง ๆ ได้รับการวางแผนโดยรวมและขับเคลื่อนให้คืบหน้าอย่างเป็นระเบียบ เช่น การจัดตั้งระบบจดหมายเหตุมรดกและระบบการติดตามมรดก การร่างกฎระเบียบเชิงท้องถิ่นประการต่าง ๆ เพื่ออนุรักษ์คลองต้ายุ่นเหอในฐานะมรดกทางวัฒนธรรมแห่งโลก การออก “โครงร่างการวางแผนเพื่ออนุรักษ์ สืบทอดและใช้ประโยชน์วัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอ” ฯลฯ  นำมาซึ่งความเข้มแข็งทรงพลังในการบูรณาการอนุรักษ์  การสืบสาน และการใช้ประโยชน์วัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอ

เดือนพฤศจิกายน ปี 2020 ที่อุทยานวัฒนธรรมนิเวศวิทยาคลองต้ายุ่นเหอซานวันในเมืองหยางโจว มณฑลเจียงซู สีจิ้นผิงได้ตรวจงานตามทางเดินริมคลอง ซึ่งเป็นพื้นที่สำหรับการออกกำลังกายและพักผ่อนหย่อนใจ เพื่อรับรู้เกี่ยวกับผลลัพธ์ของการอนุรักษ์ สืบสานและใช้ประโยชน์วัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอ

สี จิ้นผิงได้กล่าวชี้ว่า “ในช่วงเวลาอันยาวนานที่ผ่านมา คลองได้หล่อเลี้ยงเมืองและประชาชนทั้งสองฝั่ง เป็นสายน้ำที่นำความมั่งคั่งและความสุขมาให้กับประชาชนทั้งสองฝั่ง หวังว่าผู้คนทั้งหลายจะร่วมกันอนุรักษ์คลองต้ายุ่นเหอด้วยดี ทำให้คลองนำมาซึ่งประโยชน์สุขต่อประชาชนตลอดไป” “ต้องหลอมรวมการอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมต้ายุ่นเหอเข้าด้วยกันกับการยกระดับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมทางนิเวศวิทยา การอนุรักษ์และฟื้นฟูเมืองและตำบลที่มีชื่อเสียงตามแนวเส้นทาง การพัฒนาวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวแบบบูรณาการ และการยกระดับการปรับเปลี่ยนรูปแบบการขนส่งทางน้ำของคลอง เพื่อสร้างเงื่อนไขที่เอื้ออำนวยต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมและการปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในภูมิภาคตามแนวคลองต้ายุ่นเหอ”

“เวลานั้นผมพาลูกชายไปเที่ยวชมที่นั่นพอดี เมื่อได้ยินท่านเลขาธิการใหญ่เอาใจใส่คลองต้ายุ่นเหอมากเช่นนี้ เราต่างก็รู้สึกอบอุ่นและเปี่ยมไปด้วยความมั่นใจ” นายจาง ชิ่งเซิน ชาวเมืองหยางโจวกล่าวด้วยความรู้สึกอันลึกซึ้งว่า “ครอบครัวของผมเติบโตริมคลองมาหลายชั่วอายุคน คลองต้ายุ่นเหอเป็นบ้านแห่งการดำรงชีวิตของเรา ยิ่งเป็นรากเหง้าที่มิอาจตัดขาดได้”

เดือนกรกฎาคมเป็นฤดูกาลท่องเที่ยวช่วงปิดเทอมภาคฤดูร้อนประจำปี ในฐานะที่เป็นโครงการเชิงสัญลักษณ์แห่งการสร้างสรรค์อุทยานวัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอระดับชาติ พิพิธภัณฑ์คลองต้ายุ่นเหอแห่งประเทศจีนในเมืองหยางโจวมีบัตรผ่านประตูให้จับจองล่วงหน้า 15,000 ใบในแต่ละวัน ซึ่งมักจะ “หมดเกลี้ยงในเสี้ยววินาที” ในวันหยุดสุดสัปดาห์ ได้กลายเป็นแลนด์มาร์คทางวัฒนธรรมแห่งใหม่ในเมืองโบราณหยางโจว

“พิพิธภัณฑ์ถือกำเนิดขึ้นเพราะ ‘คลอง ‘ ระหว่างการเยี่ยมชมและสัมผัสแบบดื่มด่ำ ผู้ใหญ่สามารถค้นหาประวัติศาสตร์และทำความเข้าใจอดีตและปัจจุบันของคลองต้ายุ่นเหอ เด็ก ๆ สามารถเข้าใกล้และเกิดความรักใคร่คลองต้ายุ่นเหอผ่านการสัมผัสเที่ยวชมอย่างใกล้ชิด การรับรู้ถึงมรดกทางวัฒนธรรมที่ไหลลื่นกำลังเกิดขึ้นใกล้ตัวเรา”  นางสาวเจิ้ง จิง ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์กล่าว

เริ่มจากการปรับปรุงระบบนิเวศ ดำเนินการพัฒนาทางด้านวัฒนธรรมจน “ร้อยลูกปัดเป็นโซ่” “เข็มขัดหยกแห่งวัฒนธรรม” ได้เชื่อมโยงมรดกวัฒนธรรมทั้งจับต้องได้และจับต้องไม่ได้ตามสองฝั่งคลองจำนวนนับไม่ถ้วน นำมาซึ่งการเปิดบันทึกหน้าใหม่แห่งประวัติศาสตร์คลองต้ายุ่นเหอ

ตัวอย่างเช่น แถบวัฒนธรรมคลองต้ายุ่นเหอในกรุงปักกิ่งนับวันกำลังได้รับการฟื้นฟูมากยิ่งขึ้น พิพิธภัณฑ์คลองต้ายุ่นเหอก็กำลังถูกรังสรรค์ขึ้นจากพื้นดินในรูปลักษณ์ของ “เรือแห่งคลอง”

เมืองหยางโจวได้สร้างอุทยานมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ซึ่งหลอมรวมประเพณีดั้งเดิมกับความทันสมัยเข้าด้วยกัน กลายเป็นสถานที่ยอดนิยมของเน็ตไอดอลหนุ่มสาวทั้งหลายและสถานที่เรียนรู้ศึกษาค้นคว้าของนักเรียนนักศึกษาในลำดับต้นๆ

เมืองซูโจวได้ปรับปรุงภูมิทัศน์ของคลองต้ายุ่นเหอด้วยการสร้างสรรค์โครงการ “10 แหล่งทัศนียภาพแห่งคลองขุดใหญ่”  ฟื้นฟูโบราณสถานทางวัฒนธรรมซึ่งรวมถึงที่ทำการไปรษณีย์โบราณและท่าเรือน้ำ เขียนเนื้อหาความเจริญรุ่งเรืองของซูโจวตามแนวคลองต้ายุ่นเหอต่อไป

ควบคู่ไปกับ 35 เมืองตามแนวเส้นทางสายน้ำได้ทุ่มเทสร้างแถบวัฒนธรรมอันวิจิตรงดงาม แถบนิเวศวิทยาสีเขียวและแถบการท่องเที่ยวหลากสีสันริมคลองต้ายุ่นเหอ ได้นำมาซึ่งแหล่งทัศนียภาพคลองนับร้อยแห่งที่เปล่งประกายสว่างไสว สายน้ำในคลองยาวแห่งนี้ได้อัดฉีดพลังชีวิตแห่งอายรธรรมให้กับเมืองต่าง ๆ จำนวนมากมาย นายกู้ เฟิง อดีตผู้อำนวยการสำนักงานโบราณวัตถุเทศบาลเมืองหยางโจว และเป็นผู้ที่มีส่วนร่วมในการยื่นขอขึ้นทะเบียนคลองต้ายุ่นเหอเป็นมรดกโลก ได้กล่าวด้วยความซาบซึ้งใจว่า “คลองต้ายุ่นเหอกำลังต้อนรับชีวิตใหม่หลังผ่านพ้นไปกว่า 2,500 ปี !”

เขตทิวทัศน์คลองขุดต้ายุ่นเหอซานวันในเมืองหยางโจว มณฑลเจียงซู  ถ่ายเมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2022 (ภาพโดรน)

ชาวเมืองกำลังเยี่ยมชมนอกพิพิธภัณฑ์คลองขุดต้ายุ่นเหอแห่งประเทศจีนในเมืองหยางโจว (ภาพถ่ายเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2021)

 

แปลเรียบเรียงโดย ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์ส่วนกลางแห่งประเทศจีน(CMG)

 

ติดตามตอนก่อนหน้าได้ที่

ความผูกพันของ ‘สีจิ้นผิง’ ต่อวัฒนธรรม: เราต้องให้ความสำคัญป็นพิเศษกับการขุดค้นแก่นแท้ของอารยธรรม 5000 ปีแห่งชาติจีน (7)