บทวิเคราะห์:ปฏิบัติการอพยพจากซูดานสะท้อนให้เห็นแนวคิดของรัฐบาลจีนที่ประชาชนอยู่เหนือสุดและความรับผิดชอบระหว่างประเทศ

นับตั้งแต่การสู้รบในซูดานปะทุขึ้นเมื่อบ่ายวันที่ 15 เมษายน 2566 จากการที่กองกำลังสนับสนุนเคลื่อนที่เร็วกับกองทัพซูดานรบกันอย่างต่อเนื่อง สถานการณ์เลวร้ายลงทุกที มีความเป็นไปได้อย่างมากที่จะกระทบถึงความปลอดภัยของประชาชนจีน โดยจีนให้ความสนใจอย่างใกล้ชิดกับสถานการณ์ซูดาน เมื่อวันที่ 19 เมษายา จีนได้สำรวจชาวจีนที่อยู่ในซูดานอย่างละเอียดเพื่อรักษาความปลอดภัยของประชาชนจีนและหน่วยงานของจีนในซูดานอย่างเต็มที่ จนถึงวันที่ 27 เมษายนที่ผ่านมา ชาวจีนกว่า 1,300 คนได้อพยพด้วยความปลอดภัย จีนถือความปลอดภัยในชีวิตและสุขภาพของประชาชนเป็นสิ่งสำคัญอันดับหนึ่งมาโดยตลอด

การอพยพชาวจีนออกจากซูดานครั้งนี้ ไม่ใช่ปฏิบัติการอพยพชาวจีนที่อยู่ต่างประเทศเป็นครั้งแรก ทว่ามีปฏิบัติการลักษณะนี้หลายต่อหลายครั้งในประวัติศาสตร์  แสดงให้ทั่วโลกเห็นถึง “ความเร็วของจีน” ซึ่งได้สร้างความมั่นใจให้กับชาวจีนที่ถือหนังสือเดินทางจีน

ตั้งแต่ซูดานเกิดการปะทะ จีนไม่ได้อพยพชาวจีนอย่างสุ่มสี่สุ่มห้า แต่ให้ความสนใจติดตามสถานการณ์ซูดานอย่างใกล้ชิด และเตรียมการอพยพในภายหลัง โดยกระทรวงการต่างประเทศจีนเริ่มกลไกฉุกเฉินด้านการคุ้มครองกงสุล ชี้แนะให้สถานเอกอัครราชทูตจีนประจำซูดานคุ้มครองความปลอดภัยของชาวจีนและหน่วยงานจีนที่อยู่ในซูดาน สถานเอกอัครราชทูตจีนประจำซูดานประกาศคำเตือนให้ชาวจีนในซูดาน ติดต่อกับหน่วยงานจีนในซูดาน เพื่อเป็นหลักประกันความปลอดภัยของชาวจีนและหน่วยงานจีน เรียกร้องให้เพิ่มการป้องกันภัย และให้ความช่วยเหลือกับชาวจีนที่มีความต้องการ และเรียกร้องให้ชาวจีนที่อยู่ในซูดานให้ข้อมูลของตนโดยเร็ว เว็บไซต์ของสถานทูตประกาศขั้นตอนการแจ้งข้อมูลอย่างชัดเจน

วันที่ 24 เมษายน นางเหมา หนิง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนกล่าวในการแถลงข่าวประจำวันว่า จีนคุ้มครองความปลอดภัยของชาวจีนในซูดานอย่างเต็มที่ และวางแผนอพยพ เวลานี้ กระทรวงการต่างประเทศจีนได้จัดคณะทำงานไปที่ซูดาน โดยชุดแรกได้อพยพไปยังประเทศเพื่อบ้านของซูดาน วันที่ 25 เมษายนกระทรวงการต่างประเทศจีน และสถานทูตจีนประจำซูดานและประเทศโดยรอบช่วยกันอพยพชาวจีนจากซูดานด้วยความปลอดภัย ค่ำวันที่ 25 เมษายน วีแชตทางการของสถานทูตจีนประจำซูดานประกาศคำเตือนว่าด้วยการอพยพชาวจีน 4 ข้อ ให้ชาวจีนเตรียมพร้อมด้านความปลอดภัยของตน แจ้งข้อมูลและเลือกเส้นทาง และประกาศสายด่วนของสถานทูตจีนประจำซูดาน อียิปต์และการบริการฉุกเฉินด้านการคุ้มครองกงสุลทั่วโลกของกระทรวงการต่างประเทศ เพื่อประกันให้ชาวจีนสามารถขอความช่วยเหลือเมื่อพบเหตุฉุกเฉิน วันที่ 26 เมษายน สถานทูตและสถานกงสุลจีนประจำประเทศที่เกี่ยวข้องได้จัดเจ้าหน้าที่รับชาวจีนที่อพยพที่ด่านชายแดน จัดการดำเนินการต่อจากนั้นให้ดี จนถึงวันที่ 27 เมษายน มีชาวจีนกว่า 1,300 คนได้อพยพด้วยความปลอดภัย มีผู้อพยพที่โดยสารเรือรบและเรือของจีนออกจากซูดาน บางคนยังอยู่ระหว่างรอออกจากซูดาน เวลาขึ้นเรือ มีทั้งชาวจีนที่ถือธงชาติ มีสตรีที่ตื่นเต้นจนน้ำตาไหล มีคุณแม่ที่อดทน ภาพดังกล่าวเป็นที่ซาบซึ้งใจ

วันที่ 29 เมษายน กระทรวงกลาโหมจีนประกาศว่า ทหารจีนได้เสร็จสิ้นภารกิจอพยพชาวจีนออกจากซูดาน โดยกองทัพเรือจีนไม่เพียงแต่อพยพชาวจีน 940 คนจากท่าเรือซูดาน หากยังตอบรับการร้องขอของประเทศที่เกี่ยวข้อง ให้ช่วยอพยพชาวต่างชาติ 231 คนออกมาด้วย

ในปฏิบัติการครั้งนี้ จีนยึดแนวคิดประชาคมมนุษยชาติมีอนาคตร่วมกัน ช่วยอพยพชาวต่างชาติอย่างแข็งขัน จนถึงเวลานี้ ได้ช่วยชาวต่างชาติจาก 5 ประเทศให้อพยพออกจากซูดานโดยเรือของจีน นอกจากนี้ ยังมีประเทศอื่นร้องขอความช่วยเหลือจากจีน โดยจีนจะให้ความช่วยเหลื่อต่อเท่าที่จะทำได้

เรื่องนี้แสดงว่า กองทัพเรือของจีนมีศักยภาพที่เหมาะกับฐานะของจีนในเวทีสากลและสอดคล้องกับความปลอดภัยของชาติและผลประโยชน์ด้านการพัฒนา ปฏิบัติการอพยพได้พิสูจน์สมรรถนะการรับมือเหตุฉุกเฉินและความเป็นมืออาชีพของทหารเรือจีน

วันที่ 5 พฤษภาคมตามเวลาท้องถิ่น ณ กรุงอิสลามาบัด นายอารีฟ อัลวี ประธานาธิบดีปากีสถานกล่าวขณะพบกับนายฉิน กัง มนตรีแห่งรัฐและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีนว่า ปากีสถานขอบคุณจีนจากใจจริงที่จีนให้ความช่วยปากีสถานอพยพประชาชนออกจากซูดาน ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงแนวคิดของจีนที่ประชาชนอยู่เหนือสุดและภาพลักษณ์ที่ดีของทหารจีนในสากล ปฏิบัติการอพยพจากซูดานนับเป็น “ปฏิบัติการทะเลแดง” ครั้งหนึ่งที่ปฏิบัติตามแนวคิดประชาคมมนุษยชาติที่มีอนาคตร่วมกัน

เขียนโดย ชุย อี๋เหมิง ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)