“กระต่าย” กับ วิถีความเชื่อของชาวจีน
ปี 2023 ตรงกับปีเถาะหรือปีกระต่าย เป็นปีที่ 4 ในจักรราศีจีน โดยจักราศีจีนมีสัตว์ 12 นักษัตร คือ หนู วัว เสือ กระต่าย มังกร งู ม้า แพะ ลิงไ ก่ สุนัข และหมู
ตามความเชื่อของจีน กล่าวถึงกระต่ายในจักรราศีว่า สัตว์ต่างๆ ที่จะกลายเป็นสัตว์นักษัตรต้องแข่งขันกันว่ายน้ำ โดยกระต่ายกระโดดข้ามแม่น้ำจากหินก้อนหนึ่งไปก้อนหนึ่งด้วยความว่องไว แต่พอถึงกลางทาง ดูเหมือนจะแพ้ แต่สุดท้ายโชคดีที่กระต่ายสามารถคว้าท่อนซุงช่วยพาขึ้นฝั่งได้สำเร็จ ทำให้มีการเปรียบกระต่ายว่ามีลักษณะของการรอช่วงเวลาที่เหมาะสมแล้วกระโจนเข้าใส่ในเวลาที่เหมาะเจาะ
ตามความเชื่อและวัฒนธรรมจีน กล่าวถึงผู้ที่เกิดปีกระต่ายว่า เป็นผู้ที่ชอบความสงบ เป็นผู้ฟังที่ดี มีทักษะในการโน้มน้าวและเจรจาต่อรอง มีความคิดสร้างสรรค์
และยังมีความเชื่อว่า กระต่ายเป็นสัตว์นำโชค เช่นทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน มักมีการให้ขนมปังรูปกระต่ายสำหรับการแต่งงาน แม่ของเจ้าสาวจะทําขนมปังให้ลูกสาว เพื่อให้ทั้งคู่มีทายาท
นอกจากนี้ “กระต่าย” ยังเป็น “สัญญะ” ในหลายความหมาย เช่น
เป็นสัญลักษณ์ของความระแวดระวังและความคล่องแคล่ว
เพราะกระต่ายมีความรู้สึกไวต่อสภาพแวดล้อม มีหูไวต่อไว ดังคำกล่าวจีนที่ว่า “เมื่อลมพัด กระต่ายจะนิ่ง และจะวิ่งเร็วประดุจสายฟ้าฟาดเมื่อภัยมา”
เป็นสัญลักษณ์ของความเฉลียวฉลาด จากที่มีเรื่องเล่าว่า กระต่ายจะขุดหลุมไว้หลายหลุม เพื่ออำพรางศัตรู
เป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ จากความเชื่อว่ากระต่ายเป็นสัตว์ที่พร้อมจะมีคู่และเจริญพันธุ์
เป็นสัญลักษณ์ของการปกป้องคุ้มครอง โดยในอดีตมักจะมีการวาดรูปกระต่ายลงบนผืนธง เพราะเชื่อว่า จะช่วยคุ้มครองผู้ที่เกิดปีกระต่าย
เป็นสัญลักษณ์ของ “ดวงจันทร์” ตามตำนานเรื่อง “ฉางเอ๋อ เทพธิดาแห่งดวงจันทร์” ที่กล่าวถึงพระนางฉางเอ๋ออุ้มกระต่ายเหาะไปอยู่บนดวงจันทร์ จึงเชื่อว่า จุดบนดวงจันทร์คือกระต่าย
“กระต่าย” ยังเป็นสัตว์ในตำนานจีนหลายเรื่อง ตํานานของกระต่ายหยก (jade rabbit) เรื่อง จักรพรรดิหยกปลอมตัวเป็นขอทาน ออกเดินทางตามหาสัตว์ที่จะช่วยเตรียมยาอายุวัฒนะ โดยกระต่ายเสียสละตัวเองกระโดดลงไปในกองไฟเพื่อเป็นอาหารให้จักรพรรดิ แต่สุดท้ายจักรพรรดิหยกได้ช่วยกระต่าย และทั้งสองไปอยู่บนดวงจันทร์และปรุงยาอายุวัฒนะสำเร็จ จนมีคำกล่าวว่า เมื่อมองไปที่ดวงจันทร์จะได้เห็นกระต่ายหยกยืนถืออายุวัฒนะ
นอกจากนี้ ยังมี “Lord Rabbit” รูปตุ๊กตาทรงพลังที่อยู่คู่กับปักกิ่งมาหลายร้อยปี เชื่อกันว่า Lord Rabbit ถือกำเนิดขึ้นตั้งแต่สมัยราชวงศ์หมิง ในสมัยนั้นชาวปักกิ่งมีประเพณีปั้นกระต่ายเพื่อบูชาเทพเจ้า และในช่วงราชวงศ์ชิง Lord Rabbit ยังถูกใช้เป็นของเล่นสำหรับเด็กๆ จนถึงปัจจุบัน Lord Rabbit ยังเป็นสิ่งมงคลที่เป็น เป็นสัญลักษณ์ของความสงบ ความสุขและความโชคดี
ด้วยความหมายอันเป็นมงคลนี้ ดิฉันขอให้ปีกระต่ายนี้เป็นปีแห่งความสุขและความโชคดี Gong Xi Fa Cai เป็นปีกระต่ายทองของทุกๆ คน
บทความ : ประวีณมัย บ่ายคล้อย
