ความผูกพันของ ‘สี จิ้นผิง’ ต่อวัฒนธรรม: หนังสือเล่มนี้ถูกเก็บรักษาไว้ในหอสมุดแห่งชาติ กลายเป็นตำนานเล่าขานแห่งการแลกเปลี่ยนทางอารยธรรม (4)
นี่เป็นหนังสือคลาสสิกอันล้ำค่าที่เปี่ยมด้วยลักษณะการผูกหนังสือในยุคปลดแอกความคิดของฝรั่งเศส แต่เนื้อหาที่บันทึกไว้กลับเป็นข้อเสนอทางการเมือง ความคิดทางจริยธรรม และแนวคิดทางศีลธรรมของจีนเมื่อกว่า 2,000 ปีก่อน
เมื่อเปิดปกหนังสือสีน้ำตาลมีลายมือเขียนตัวอักษรที่ซีดจางแล้วในหน้าปกใน ผู้ประพันธ์หนังสือได้เขียนไว้ในบทเกริ่นนำ “ถึงผู้อ่าน” ว่า หนังสือเล่มนี้ “เป็นกุญแจและประตูเปิดสู่การอ่านขงจื๊อ”
หนังสือ “นำอ่านคัมภีร์หลุนอี่ว์” ฉบับภาษาฝรั่งเศสเล่มนี้เป็นของขวัญระดับชาติ
วันที่ 24 มีนาคม 2019 นายสี จิ้นผิง เลขาธิการใหญ่คณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์ และประธานาธิบดีจีน ได้พบปะกับ นายเอ็มมานูเอล มาครง ประธานาธิบดีฝรั่งเศส ที่เมืองนีซ ประเทศฝรั่งเศส
ปธน.มาครงเชิญปธน.สี จิ้นผิงไปที่ห้องรับแขกก่อน “นักวิจัยชาวฝรั่งเศสด้านจีนศึกษาคนหนึ่งได้ช่วยค้นพบสิ่งนี้ให้กับเรา” ปธน.มาครงได้หยิบหนังสือที่วางอยู่บนโต๊ะเล่มหนึ่งขึ้นมาอย่างระมัดระวัง ใบหน้าของเขาเปี่ยมด้วยความภาคภูมิใจ “หนังสือเล่มนี้ตีพิมพ์เมื่อปี 1688 เป็นต้นฉบับภาษาฝรั่งเศสเล่มแรกของหนังสือ ‘นำอ่านคัมภีร์หลุนอี่ว์’”
“ทั้งวอลแตร์และมงแต็สกีเยอต่างก็ได้รับอิทธิพลอย่างลึกซึ้งจากความคิดขงจื๊อ” หลังจากฟังคำแนะนำของปธน.มาครง ปธน.สี จิ้นผิง กล่าวว่า “ของขวัญชิ้นนี้ล้ำค่ามาก ข้าพเจ้าจะนำมันกลับไปและเก็บรักษาไว้ในหอสมุดแห่งชาติจีน”
การเลือกของขวัญแห่งชาติครั้งนี้เสนอโดยผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเชียกีเมต์แห่งชาติฝรั่งเศส ผู้อำนวยการห้องสมุดของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ กล่าวว่า การใช้สิ่งนี้เป็นของขวัญแห่งชาตินั้นได้แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ฉันมิตรที่มีมายาวนานระหว่างทั้งสองประเทศอย่างแยบยลและละเอียดอ่อน
หลังจากนั้นหนังสือคลาสสิกอันล้ำค่าเล่มนี้ก็ได้เดินทางไกลแสนไกลไปถึงแหล่งกำเนิดความคิดของหนังสือเล่มนี้ หอสมุดแห่งชาติจีนได้จัดพิธีการเก็บรักษาโดยเฉพาะ ซึ่งถือเป็นการต่อยอดเรื่องราวที่น่ายินดีและได้รับการกล่าวขานในภายหลังเกี่ยวกับการทูตผู้นำประเทศชี้นำการแลกเปลี่ยนทางด้านวัฒนธรรม
ในฐานะที่เป็นผลงานคลาสสิกด้านวัฒนธรรมจีนดั้งเดิม หนังสือ “นำอ่านคัมภีร์หลุนอี่ว์” ได้รับการแนะนำให้รู้จักในยุโรปตั้งแต่ศตวรรษที่ 17 มีนักวิชาการจำนวนไม่น้อยเปรียบเทียบและยกย่องขงจื๊อกับโสกราตีสว่ามีความยิ่งใหญ่เช่นเดียวกัน
“สาระเนื้อหาด้านความคิดอันรุ่มรวยของ ‘คัมภีร์หลุนอี่ว์’ ตลอดจนโลกทัศน์และระบบปรัชญาของอารยธรรมตะวันออกที่มี ‘คัมภีร์หลุนอี่ว์’ เป็นตัวแทนนั้น ทำให้นักวิชาการชาวยุโรปจำนวนมากขึ้นได้มองเห็นความยิ่งใหญ่ของอารยธรรมแห่งประชาชาติจีน” นายสง หย่วนหมิง ผู้อำนวยการหอสมุดแห่งชาติจีน กล่าวเพิ่มเติมว่า “ท่านเลขาธิการใหญ่ได้ตัดสินใจในทันทีทันใดที่จะนำหนังสือเล่มนี้มาเก็บรักษาไว้ในหอสมุดแห่งชาติ นำมาซึ่งเรื่องราวที่ได้รับการกล่าวขานกันเกี่ยวกับการแลกเปลี่ยนอารยธรรม”
ในฐานะผลงานหนังสือฉบับภาษาต่างประเทศในยุคปลดปล่อยความคิดแห่งยุโรปฉบับสมบูรณ์เล่มแรกที่ได้รับการรวมเข้าอยู่ในหอสมุดแห่งชาติ หอสมุดแห่งชาติจีนได้ดำเนินการแบบ “ตัดผ้าตามขนาดวัดตัว” ให้กับหนังสือ “นำอ่านคัมภีร์หลุนอี่ว์” โดยได้สั่งทำกล่องเก็บรักษาที่ปลอดกรดและเก็บไว้ในคลังหนังสือหายากซึ่งมีอุณหภูมิและความชื้นคงที่
นอกจากหนังสือ “นำอ่านคัมภีร์หลุนอี่ว์” แล้ว ปัจจุบันในหอสมุดแห่งชาติจีนยังมี ‘คัมภีร์หลุนอี่ว์’ ที่แปลเป็นภาษาต่างประเทศรวม 260 เล่ม ใน 24 ภาษา ซึ่งก่อรูปขึ้นเป็นซีรีส์การตีพิมพ์หนังสือ “คัมภีร์หลุนอี่ว์” สำหรับเผยแพร่สู่ภายนอก
เพื่อให้มีคนจำนวนมากขึ้นได้รับรู้เกี่ยวกับต้นฉบับอันล้ำค่าเล่มนี้ หอสมุดแห่งชาติจีนได้จัดนิทรรศการพิเศษ ขณะเดียวกันยังได้จัดแสดง ‘คัมภีร์หลุนอี่ว์’ ฉบับสลักที่มีอยู่ในญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ ตลอดจนหนังสือฉบับภาษาฝรั่งเศส อิตาลี เยอรมัน และอังกฤษ ที่มีขึ้นระหว่างศตวรรษที่ 17 – 19 ซึ่งได้สะท้อนให้เห็นถึงการแพร่กระจายของหนังสือคลาสสิกแห่งลัทธิขงจื๊อในขอบเขตทั่วโลกในขณะนั้น
“คัมภีร์หลุนอี่ว์” เล่มหนึ่งแฝงไว้ด้วยรากเหง้าทางจิตวิญญาณของชาวจีน” “หนังสือคลาสสิกแห่งลัทธิขงจื๊อเป็น ‘รหัสลับ’ แห่งการอ่านเข้าใจอารยธรรมจีน” เป็นต้น การเขียนข้อความของผู้ชมเต็มไปด้วยความมั่นใจและภาคภูมิใจ
เดือนพฤศจิกายน 2013 ปธน.สี จิ้นผิงได้เดินทางไปเยี่ยมชมบ้านตระกูลขงจื๊อและสถาบันขงจื๊อในเมืองชวีฝู่ มณฑลซานตง เขาหยิบหนังสือสองเล่มอันได้แก่ “ความเข้าใจบทสนทนาแห่งสำนักขงจื๊อ” และ “ความเข้าใจในคัมภีร์หลุนอี่ว์” ซึ่งถูกจัดวางอยู่บนโต๊ะขึ้นมา สี จิ้นผิงได้เปิดอ่านพร้อมกับกล่าวว่า “หนังสือสองเล่มนี้ข้าพเจ้าอยากอ่านอย่างละเอียด”
ในมุมมองของสี จิ้นผิง “ความคิดทางปรัชญาที่รุ่มรวย จิตวิญญาณแห่งความเป็นมนุษย์ ความคิดด้านการศึกษา และแนวคิดทางศีลธรรม เป็นต้น ซึ่งดำรงอยู่ในวัฒนธรรมดั้งเดิมอันยอดเยี่ยมของจีนนั้น สามารถให้แรงบันดาลใจที่เป็นประโยชน์แก่ผู้คนในการทำความเข้าใจและเปลี่ยนแปลงโลก และสามารถให้บทเรียนที่เป็นประโยชน์แก่การปกครองประเทศ ตลอดจนสามารถให้ประสบการณ์ที่เป็นประโยชน์แก่การสร้างสรรค์ทางด้านคุณธรรม”
นายสง หย่วนหมิง ผู้อำนวยการหอสมุดแห่งชาติจีน กล่าวทิ้งท้ายว่า “เรื่องราวเกี่ยวกับท่านเลขาธิการใหญ่ให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่งกับหนังสือ ‘นำอ่านคัมภีร์หลุนอี่ว์’ นั้น นับเป็นแบบอย่างที่มีชีวิตชีวาในการปกป้องไฟแห่งอารยธรรม สืบสานและสร้างสรรค์ต่อยอดวัฒนธรรมดั้งเดิมที่ยอดเยี่ยมของประชาชาติจีน ตลอดจนสะท้อนให้เห็นถึงการสืบทอดและส่งเสริมวัฒนธรรมจีนอย่างเปิดกว้าง หลอมรวมและต่อเนื่อง”
แปลเรียบเรียงโดย ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์ส่วนกลางแห่งประเทศจีน(CMG)
ติดตามตอนก่อนหน้าได้ที่
