วันที่ 16 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา นายหวัง อี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีนได้พบกับนายแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา ในช่วงการประชุมความมั่นคงที่เมืองมิวนิค ประเทศเยอรมนีนายหวัง อี้ ย้ำว่าจีนและสหรัฐอเมริกาควรยึดมั่นในหลักการเคารพซึ่งกันและกัน อยู่ร่วมกันอย่างสันติ และความร่วมมือที่ได้ชัยชนะร่วมกัน เพื่อพัฒนาความสัมพันธ์จีน-สหรัฐอเมริกาให้ดำเนินไปด้วยดี มั่นคง และยั่งยืน
ปี 2024 เป็นวาระครบรอบ 45 ปีการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างจีนและสหรัฐอเมริกา ตลอด 45 ปีที่ผ่านมา ความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศมีขึ้นมีลง และโดยทั่วไปยังคงรักษาแนวโน้มการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ภายใต้สถานการณ์ระหว่างประเทศปัจจุบัน การพัฒนาให้ความสัมพันธ์จีน-สหรัฐอเมริกาดำเนินไปด้วยดี มั่นคง และยั่งยืนจะเป็นไปได้หรือไม่ เป็นที่จับตาของทุกฝ่าย
ในวันปีใหม่ปี 2024 ประธานาธิบดีสี จิ้นผิงของจีน และประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ ต่างได้ส่งสารแสดงความยินดีเนื่องในโอกาสสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตครบรอบ 45 ปี
ในสารแสดงความยินดีของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ระบุว่า ในช่วง 45 ปีที่ผ่านมา ความสัมพันธ์จีน – สหรัฐอเมริกา มีขึ้นมีลง และโดยรวมก็ก้าวหน้า ซึ่งไม่เพียงแต่ทำให้ความเป็นอยู่ของประชาชนทั้งสองประเทศดีขึ้นเท่านั้นแต่ยังส่งเสริมสันติภาพ เสถียรภาพและความเจริญรุ่งเรืองของโลก ประวัติศาสตร์ได้พิสูจน์ให้ประจักษ์ชัดว่า การยึดมั่นหลักการในการเคารพซึ่งกันและกัน การอยู่ร่วมกันอย่างสันติ และความร่วมมือที่ได้ชัยชนะร่วมกัน เป็นวิธีที่ถูกต้องสําหรับจีนและสหรัฐอเมริกาที่ในการอยู่เคียงข้างกันฐานะสองประเทศหลักและควรเป็นทิศทางของความพยายามร่วมกันของจีนและสหรัฐอเมริกาในยุคใหม่
ในสารแสดงความยินดีของประธานาธิบดีโจ ไบเดนระบุว่านับตั้งแต่การสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตในปี 1979 เป็นต้นมา การไปมาหาสู่กันระหว่างสหรัฐอเมริกาและจีนได้ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองและโอกาสสําหรับสหรัฐอเมริกาจีนและทั่วโลก ข้าพเจ้ามุ่งมั่นที่จะจัดการความสัมพันธ์ที่สําคัญนี้อย่างมีความรับผิดชอบ และหวังว่าจะต่อยอดความก้าวหน้าที่รุ่นก่อนๆได้ทำไว้ ตลอดจนการประชุมและการหารือต่างๆอย่างมากมาย เพื่อพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศต่อไป
ทุกประเทศต่างมีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง มีผลประโยชน์หลักที่เป็นกังวลมากที่สุดและไม่สามารถยอมแพ้ได้ อีกทั้งมีสิทธิ์เลือกระบบสังคมและเส้นทางการพัฒนาที่เหมาะสมกับสภาพของประเทศของตน เหตุผลพื้นฐานที่สุดว่าทำไมจีนและสหรัฐอเมริกาจึงสามารถสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตได้ก็คือ ทั้งสองฝ่ายยึดมั่นในหลักการของการเคารพซึ่งกันและกัน แสวงหาจุดร่วมในขณะที่สงวนความแตกต่าง และละทิ้งความแตกต่างทางอุดมการณ์ ปัจจุบัน จีนและสหรัฐอเมริกายังคงแตกต่างกันในหลายๆ ด้าน แต่สิ่งเหล่านี้ไม่ได้ขัดขวางทั้งสองฝ่ายในการแสวงหาจุดร่วมในขณะที่สงวนความแตกต่างในการพัฒนาความสัมพันธ์ทวิภาคี ไม่จําเป็นและเป็นไปไม่ได้ที่ทั้งสองฝ่ายจะเปลี่ยนแปลงซึ่งกันและกัน แต่ควรเคารพระบบสังคมและเส้นทางการพัฒนาของกันและกัน เคารพผลประโยชน์หลักและข้อกังวลหลักของกันและกัน และเคารพสิทธิในการพัฒนาของกันและกัน
การสุ่มสี่สุ่มห้ากําหนดนโยบายความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศโดยใช้การแข่งขันระหว่างมหาอำนาจสำคัญเพื่อบรรลุเป้าหมายให้ฝ่ายหนึ่งได้ชัยชนะและอีกฝ่ายหนึ่งพ่ายแพ้นั้น จะทำให้ความสัมพันธ์จีน-สหรัฐอเมริกาตึงเครียดในระดับสูงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในที่สุดจะส่งผลเสียต่อผลประโยชน์ทั้งของจีนและสหรัฐอเมริกาตลอดจนประเทศอื่น ๆ ในโลก จีนและสหรัฐอเมริกามีความขัดแย้งกันในอดีตและปัจจุบันและจะยังคงดำเนินต่อไปในอนาคต กุญแจสําคัญคือการจัดการและควบคุมความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ การแข่งขันควรอยู่บนพื้นฐานของกติกาสากลที่ยุติธรรมและเป็นที่ยอมรับ และควรเป็นการแข่งขันที่ดีและเหมาะสม
ในเดือนพฤศจิกายนปีนี้ สหรัฐอเมริกาจะจัดการเลือกตั้งประธานาธิบดี ต่อการนี้ นายหวัง เหวินปิน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน ระบุว่า ไม่ว่าใครจะได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาคนต่อไป จีนก็หวังว่าสหรัฐอเมริกาจะสามารถพบกันครึ่งทางกับจีน และส่งเสริมการพัฒนาความสัมพันธ์จีน-สหรัฐอเมริกาให้มั่นคง แข็งแรงและยั่งยืนตามหลักการเคารพซึ่งกันและกัน การอยู่ร่วมกันอย่างสันติ และความร่วมมือที่ได้ชัยชนะร่วมกัน
เมื่อปลายเดือนมกราคมที่ผ่านมา จีนและสหรัฐอเมริการ่วมกันประกาศตั้งคณะทํางานเพื่อความร่วมมือต่อต้านยาเสพติด การเปิดตัวกลไกการปรึกษาหารือและความร่วมมือระหว่างหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายเพื่อปราบปรามยาเสพติดระหว่างจีนและสหรัฐอเมริกาแสดงให้เห็นว่าบรรยากาศของการติดต่อและการหารือระหว่างทั้งสองฝ่ายดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งมีบทบาทสร้างสรรค์ในการส่งเสริมความสัมพันธ์จีน-สหรัฐอเมริกา เมื่อเร็ว ๆ นี้ จีนและสหรัฐอเมริกามีการติดต่อกันในหลายด้าน ตั้งแต่การแลกเปลี่ยนระหว่างประชาชนกับประชาชน ไปจนถึงการเจรจาทางการเงิน ตั้งแต่การติดต่อทางทหารกับทหารไปจนถึงการปรึกษาหารือทางการทูตระดับสูง
อย่างไรก็ตาม อนาคตของโลกต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างจีน–สหรัฐอเมริกา ในฐานะประเทศกําลังพัฒนาที่ใหญ่ที่สุดและประเทศพัฒนาที่ใหญ่ที่สุดในโลก จีนและสหรัฐอเมริกาควรใช้พลังภูมิปัญญาและความเข้มแข็งจากประวัติศาสตร์ เพื่อส่งเสริมให้ความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศพัฒนาด้วยดี มั่นคง และยั่งยืน
เขียนโดย โจว ซวี่ ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)
