เช้าวันที่ 24 สิงหาคมที่ผ่านมาตามเวลาท้องถิ่นที่ประชุมสุดยอดกลุ่มบริกส์ครั้งที่ 15 ได้จัดแถลงข่าวพิเศษ ประกาศเพิ่มสมาชิกกลุ่มบริกส์ โดยเชิญซาอุดีอาระเบีย อียิปต์ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ อาร์เจนตินา อิหร่าน และเอธิโอเปีย เข้าเป็นสมาชิกกลุ่ม อย่างเป็นทางการ
นายสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีนร่วมการแถลงข่าวพิเศษครั้งนี้โดยระบุว่า กลุ่มประเทศบริกส์เป็นประเทศที่มีอิทธิพลสำคัญ มีหน้าความรับผิดชอบต่อที่สำคัญต่อสันติภาพและการพัฒนาของโลก ในระหว่างการประชุมครั้งนี้เราได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเชิงลึกในประเด็นต่าง ๆ เช่น สถานการณ์ระหว่างประเทศในปัจจุบัน และความร่วมมือระหว่างกลุ่มประเทศบริกส์ ได้บรรลุฉันทามติในวงกว้าง ได้ประกาศปฏิญญาโจฮันเนสเบิร์กว่าด้วยการประชุมสุดยอดกลุ่มบริกส์ครั้งที่ 15 ประสบผลสำเร็จอย่างสมบูรณ์
นายสี จิ้นผิงกล่าวย้ำว่าการเพิ่มสมาชิกครั้งนี้ถือเป็นประวัติศาสตร์ สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของกลุ่มประเทศบริกส์ที่จะรวมตัวกันและร่วมมือกับประเทศกำลังพัฒนา เป็นไปตามความคาดหวังของประชาคมระหว่างประเทศ และสอดคล้องกับผลประโยชน์ร่วมกันของประเทศตลาดเกิดใหม่และประเทศกำลังพัฒนา การเพิ่มสมาชิกครั้งนี้ยังเป็นจุดเริ่มต้นใหม่สำหรับความร่วมมือของกลุ่มบริกส์ซึ่งจะเติมพลังใหม่ให้กับกลไกความร่วมมือของบริกส์และเสริมพลังแห่งสันติภาพและการพัฒนาของโลกมากขึ้น
คำว่า บริกส์ (BRICS) มาจากตัวอักษรตัวแรกของ 5 ประเทศสมาชิก ได้แก่ บราซิล รัสเซีย อินเดีย จีนและแอฟริกาใต้ เป็นกลไกความร่วมมือระหว่างประเทศตั้งแต่ปี 2006 ในการประชุมครั้งนี้ สมาชิกกลไกความร่วมมือบริกส์ได้เพิ่มจาก 5 ประเทศเป็น 11 ประเทศ มีขนาดใหญ่เกินความคาดหมายจากภายนอก เป็นก้าวสำคัญแห่งกลไลความร่วมมือบริกส์ ก็เป็นก้าวสำคัญแห่งธรรมมาภิบาลโลก นายอาบีย์ อาห์เหม็ด อาลี นายกรัฐมนตรีเอธิโอเปียกล่าวว่า สำหรับเอธิโอเปียนั้น นี่เป็นนาทีที่ยิ่งใหญ่
ก่อนหน้าขยายกลุ่ม ก็มีหลายประเทศที่ประสงค์สมัครเข้าเป็นสมาชิกครอบครับบริกส์ มี 23 ประเทศแสดงความจำนงสมัครเข้าเป็นสมาชิกกลุ่มบริกส์อย่างเป็นทางการ ซึ่งเป็นสถานการณ์ที่พบได้น้อยในกลไกความร่วมมือพหุภาคีต่างๆ ของโลก โดย 6 สมาชิกใหม่ที่ได้รับเข้าร่วมกลุ่มครั้งนี้ มาจากทวีปเอเชีย แอฟริกาและลาตินอเมริกา ล้วนเป็นประเทศที่มีขนาดพอสมควรและมีอิทธิพลสำคัญส่วนภูมิภาค เมื่อมีประเทศเหล่านี้เข้าเป็นสมาชิกแล้ว การเป็นตัวแทนและอิทธิพลของกลไกความร่วมมือบริกส์ก็จะเพิ่มขึ้นไปพร้อมกัน กลายเป็นหนึ่งในองค์กรที่เป็นตัวแทนของประเทศตลาดเกิดใหม่และประเทศกำลังพัฒนาจำนวนมากในการเข้าร่วมธรรมาภิบาลโลก มีความหวังที่จะผลักดันให้ธรรมาภิบาลโลกพัฒนาไปในทิศทางที่ชอบธรรมและมีเหตุมีผลมากขึ้น เรื่องดังกล่าวล้วนเป็นที่รอคอย
สิ่งที่น่าหยิบยกมาพูดคือ ผู้นำ 5 ประเทศที่ร่วมการประชุมสุดยอดบริกส์ครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงความสามัคคีในประเด็นสำคัญๆซึ่งรวมถึงการเพิ่มจำนวนสมาชิกกลุ่ม เป็นต้น ซึ่งสร้างความประทับใจอย่างลึกซึ้งให้กับผู้คน 17 ปีนับตั้งแต่ก่อตั้งกลไกความร่วมมือนี้ขึ้นมา ไม่เพียงไม่สลายตัว แต่ยังเติบโตแข็งแกร่งมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง ประเทศสมาชิกไม่ได้ทำลายกัน หรือขัดแข้งขัดขากัน แต่กลับแสวงหาจุดยืนร่วมกัน ในลักษณะแสวงจุดร่วม สงวนจุดต่าง ผนึกความรับรู้ร่วมกัน คลี่คลายความแตกต่าง จับมือกันสร้างความสัมพันธ์หุ้นส่วนระดับโลกที่ร่วมมือเพื่อได้ชัยชนะร่วมกัน ได้ประโยชน์ด้วยกันทุกฝ่าย บรรยากาศแห่งความสามัคคีร่วมมือกันในกลไกความร่วมมือบริกส์ได้ซึมซาบไปยังประเทศจำนวนมากขึ้น
ปัจจุบัน โลกเข้าสู่ยุคแห่งความปั่นป่วนและความเปลี่ยนแปลงครั้งใหม่ โดยมีปัจจัยที่ไม่แน่นอน ไม่มั่นคงและยากที่จะคาดการณ์ได้เพิ่มขึ้น ในฐานะตัวแทนประเทศตลาดเกิดใหม่ กลุ่มประเทศบริกส์จะสร้าง “ความร่วมมือคุณภาพสูง” ซึ่งหมายถึง ความร่วมมือระหว่างกันมีคุณภาพสูง ซึ่งไม่เพียงแต่สามารถตอบสนองความท้าทายในการฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลกที่อ่อนแอลงเท่านั้น แต่ยังสอดคล้องกับแนวโน้มของยุคสมัย การพัฒนาเทคโนโลยี
การเปิดกว้าง การไม่แบ่งแยกและความร่วมมือที่ได้ประโยชน์ร่วมกันอีกด้วย เหล่านี้ล้วนเป็นเนื้อหาของเจตนารมณ์บริกส์ เป็นหัวใจของกลไกความร่วมมือบริกส์ที่มั่นคงและระยะยาว การเพิ่มจำนวนสมาชิกเป็นจุดเริ่มต้นใหม่ ความร่วมมือระหว่างกลุ่มประเทศบริกส์จะก้าวสู่การพัฒนาคุณภาพสูง ซึ่งจะเสริมพลังแห่งสันติภาพและการพัฒนาของโลกให้แข็งแกร่งยิ่งขึ้น ดั่งคำกล่าวของประธานาธิบดีสี จิ้นผิงในการหารือระหว่างผู้นำกลุ่มประเทศบริกส์กับผู้นำประเทศแอฟริกา ประเทศตลาดเกิดใหม่และประเทศกำลังพัฒนาเมื่อวันที่ 24 สิงหาคม ค.ศ.2023 ว่าไม่ควรมีประเทศใดถูกทิ้งไว้ข้างหลังในกระบวนการปรับปรุงโลกให้ทันสมัย!
เขียนโดย ชุย อี๋เหมิง ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)
