ปีนี้ครบรอบ 75 ปีการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ ข้อมูลจากเว็บไซต์สหประชาชาติระบุว่า ตลอด 75 ปีที่ผ่านมา มีเจ้าหน้าที่รักษาสันติภาพมากกว่า 2 ล้านนายจาก 125 ประเทศปฏิบัติหน้าที่รักษาสันติภาพร่วมกับสหประชาชาติ 71 ครั้ง โดยมีเจ้าหน้าที่เสียชีวิตจากการนี้กว่า 4,200 นาย
การรักษาสันติภาพและความมั่นคงของโลกเป็นหนึ่งในภารกิจหลักของสหประชาชาติตามที่ประกาศไว้ในกฎบัตรสหประชาชาติ ซึ่งวิธีการรักษาสันติภาพใช้บ่อยที่สุดเพื่อบรรลุภารกิจนี้คือการปฏิบัติการรักษาสันติภาพ ในการดําเนินการตามภารกิจดังกล่าว ย้อนกลับไปในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1948 คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติได้ส่งองค์การกํากับดูแลการพักรบในปาเลสไตน์แห่งสหประชาชาติไปยังภูมิภาคตะวันออกกลางซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ หลังจากสงครามตะวันออกกลางครั้งที่ 2 ปะทุขึ้น ในปีค.ศ. 1956 สหประชาชาติได้ส่งกองกําลังฉุกเฉินของสหประชาชาติ
ไปยังคาบสมุทรไซนายของอียิปต์ ถือเป็นกองกําลังรักษาสันติภาพกองแรกของสหประชาชาติ ในช่วงเดือนกรกฎาคม ค.ศ.1960 ถึงเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1964 ปฏิบัติการของสหประชาชาติในคองโก เป็นความพ่ายแพ้ครั้งใหญ่ครั้งแรกสําหรับการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ จนกระทั่งเกิดสงครามตะวันออกกลางครั้งที่ 4 ในปีค.ศ. 1973ที่ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติได้รับการฟื้นฟู อย่างไรก็ตามเนื่องจากสถานการณ์ที่สหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียตแก่งแย่งกันเพื่อชิงความเป็นเจ้าโลก ในเวลานั้น ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติจึงตกอยู่ในหุบเหวอีกครั้ง นับตั้งแต่สิ้นสุดสงครามเย็น ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติได้พัฒนาอย่างรวดเร็ว ในปี 1988ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ กล่าวโดยสรุปในช่วง 75 ปีที่ผ่านมา ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติประสบความสําเร็จอย่างมากในนามิเบีย กัมพูชา และโมซัมบิก เป็นต้น ขณะเดียวกัน ก็คว้าน้ำเหลวในประเทศต่างๆเช่นรวันดา โซมาเลีย และอดีตยูโกสลาเวีย
จีนเข้าร่วมปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติอย่างแข็งขันมาโดยตลอด ในปี ค.ศ.1989 จีนได้จัดส่งเจ้าหน้าที่กำกับดูแลการเลือกตั้งไปเข้าร่วมคณะช่วยเหลือของสหประชาชาติในช่วงเปลี่ยนผ่านของนามิเบีย ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการมีส่วนร่วมของจีนในปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ ในปี 1990 กองทัพจีนได้จัดส่งผู้สังเกตการณ์ทางทหาร 5 นายไปเข้าร่วมองค์การกํากับดูแลการพักรบแห่งสหประชาชาติ ถือเป็นครั้งแรกที่จีนได้เข้าร่วมปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ จนถึงปัจจุบัน จีนได้ส่งเจ้าหน้าที่รักษาสันติภาพมากกว่า 50,000 นายไปยังกว่า 20 ประเทศและภูมิภาคเพื่อเข้าร่วมปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ จีนกลายเป็นประเทศที่จัดส่งเจ้าหน้าที่รักษาสันติภาพจำนวนมากที่สุดในบรรดาสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ และเป็นประเทศที่ลงทุนสนับสนุนการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติรายใหญ่เป็นอันดับสองด้วย ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของจีนรวมถึงการเก็บกู้และทำลายทุ่นระเบิด กํากับดูแลการหยุดยิง การคุ้มกันความปลอดภัย และการช่วยเหลือฉุกเฉิน เป็นต้น ไม่ว่าเผชิญกับควันแห่งสงครามหรือภัยพิบัติจากโรคระบาดก็ตาม เจ้าหน้าที่และทหารของกองกำลังรักษาสันติภาพของจีนต่างแสดงให้เห็นถึงความกล้าหาญและมีส่วนร่วมในปฏิบัติการ เพื่อผดุงสันติภาพและความมั่นคงของโลก
เจ้าหน้าที่รักษาสันติภาพของสหประชาชาติปฏิบัติภารกิจรักษาสันติภาพภายใต้สภาวะที่อันตรายและลำบากยากยิ่ง ด้วยเหตุนี้ เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม ค.ศ. 2002 สมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติได้มีมติกําหนดให้วันที่ 29 พฤษภาคมของทุกปีเป็นวันสากลของผู้รักษาสันติภาพแห่งสหประชาชาติ เพื่อรำลึกถึงผู้รักษาสันติภาพที่สละชีวิตในปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ
ที่น่าสังเกตคือ โลกปัจจุบันมีความแตกแยกมากขึ้น การปะทะกันในภูมิภาคเกิดขึ้นบ่อยครั้ง และมีการใช้ความรุนแรงมากขึ้น ซึ่งทําให้ปฏิบัติการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติได้เผชิญการท้าทายที่หนักหนาสาหัสยิ่งขึ้น
เขียนโดย โจว ซวี่ ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)
