เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว กรุงปักกิ่งได้จัดการประชุมงานเศรษฐกิจส่วนกลาง ที่ประชุมได้สรุปงานเศรษฐกิจปี 2023 ในทุกด้าน วิเคราะห์สถานการณ์เศรษฐกิจเฉพาะหน้าอย่างละเอียด และวางแผนเศรษฐกิจปี 2024 อย่างเป็นระบบ การประชุมสำคัญที่จัดขึ้นในช่วงปลายปีของทุกปีนี้ภายนอกมองว่า เป็นตัวบ่งชี้ที่ทรงพลังมากที่สุดในการรับรู้สถานการณ์ล่วงหน้าของเศรษฐกิจจีนและการวางแผนเศรษฐกิจในปีหน้า คราวนี้ที่ประชุมงานเศรษฐกิจส่วนกลางส่งสัญญาณสำคัญอะไรบ้าง ทิศทางเศรษฐกิจจีนจะเป็นอย่างไร เป็นที่สนใจเป็นอย่างยิ่ง
ควรประเมินเศรษฐกิจจีนปีนี้อย่างไร? ที่ประชุมได้บทสรุปอย่างชัดเจนว่า กระเตื้องขึ้นไปในทิศทางที่ดี และเพิ่มประโยคหนึ่งก่อนหน้านี้ว่า ต้านทานแรงกดดันจากภายนอก เอาชนะความยากลำบากภายใน เป็นที่แน่นอนว่า เศรษฐกิจจีนปี 2023 ดำเนินอย่างไม่ง่าย ในต่างประเทศมีความเสี่ยงต่าง ๆ อาทิ การปะทะกันระหว่างรัสเซียกับยูเครน วิกฤตกาซา เงินเฟ้อทั่วโลก ประเทศยุโรปตะวันตกปิดล้อมจีนตัดความเชื่อมโยงและห่วงโซ่ ภายในประเทศมีความท้าทายต่าง ๆ อาทิ วิกฤตตลาดอสังหาริมทรัพย์ วิสาหกิจบางแห่งประสบความยากลำบากในการประกอบธุรกิจ อุทกภัยและภัยแล้งสลับกัน โดยจีนรับมืออย่างแข็งขันและประสบผลสำเร็จอย่างเห็นได้ชัด วันที่ 13 ธันวาคม ธนาคารพัฒนาเอเชียปรับเพิ่มคาดการณ์การเติบโตของเศรษฐกิจจีนปีนี้อยู่ที่ร้อยละ 5.2 ก่อนหน้านี้ กองทุนการเงินระหว่างประเทศและองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาเศรษฐกิจก็ล้วนได้ปรับเพิ่มคาดการณ์ด้วย
ในขณะเดียวกันที่ประชุมระบุว่า การส่งเสริมให้เศรษฐกิจฟื้นตัวและเป็นไปในทิศทางที่ดีจำเป็นต้องต้องเอาชนะความยากลำบากและความท้าทายบางประการ ซึ่งรวมทั้งความต้องการที่มีประสิทธิภาพไม่เพียงพอ กำลังการผลิตส่วนเกินในบางอุตสาหกรรม ความเชื่อมั่นของสังคม เป็นต้น ที่ประชุมเห็นว่า เมื่อพิจารณาจากภาพรวม ปัจจัยที่เอื้อต่อการพัฒนาของจีนแข็งกว่าปัจจัยที่ไม่เอื้อ และเสนอว่า ปีหน้าต้องยืนหยัด หลักการ“แสวงหาความก้าวหน้าโดยยังคงรักษาความมั่นคง ส่งเสริมความมั่นคงด้วยความก้าวหน้า สร้างก่อน แม้ต่อไปอาจต้องเสื่อมสลายตามสภาพ”
จะเข้าใจประโยคนี้ได้อย่างไร? ความมั่นคงยังเป็นรากฐาน และงานทุกประการในปีหน้าจะต้องมีศูนย์กลางอยู่ที่ความมั่นคง ที่ประชุมครั้งนี้ชี้ชัดว่า มีนโยบายอีกหลายประการที่เอื้อต่อการรักษาเสถียรภาพความเชื่อมั่น การเติบโตและการจ้างงาน ซึ่งกล่าวอีกนัยหนึ่งคือ ปีหน้าจะออกมาตรการที่รัดกุมสามารถยับยั้งอย่างเป็นผล ปีนี้เน้นเป็นพิเศษว่า ส่งเสริมความมั่นคงด้วยความก้าวหน้า ซึ่งสะท้อนให้เห็นมากขึ้นในการพัฒนาด้วยคุณภาพสูง รวมทั้งประสบผลคืบหน้าในการปรับเปลี่ยนรูปแบบ ปรับโครงสร้าง ยกระดับคุณภาพ เพิ่มประสิทธิผล เสริมสร้างรากฐานทางเศรษฐกิจที่ไปในทิศทางที่ดีจากการมีความมั่นคง ส่วนสร้างก่อนและแม้ต่อไปอาจต้องเสื่อมสลายตามสภาพเป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนว่า งานเศรษฐกิจไม่สามารถแยกออกจากความเป็นจริงและเร่งรีบเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่รวดเร็วได้ พูดตรง ๆ ก็คือ สิ่งที่ควรสร้างก็ต้องสร้างอย่างแข็งขัน แต่สิ่งที่ควรทำลายก็ต้องทำลายบนพื้นฐานที่ถูกสร้างขึ้นด้วย จะต้องไม่มีแนวทางเดียว ซึ่งใช้ได้กับการเปลี่ยนแปลงทั้งพลวัตเก่าและพลวัตใหม่ รวมถึงการป้องกันและแก้ไขปัญหาความเสี่ยงที่ร้ายแรง
ข้อสรุปที่สำคัญไม่เพียงสะท้อนให้เห็นถึงข้อได้เปรียบและแนวโน้มของเศรษฐกิจจีนเท่านั้น แต่ยังไม่ได้เลี่ยงปัญหาและความท้าทายที่เป็นรูปธรรม แสดงถึงเจตนารมณ์ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่ยึดความเป็นจริงเป็นที่ตั้ง ส่วนการวางแผนก็มีความเฉพาะเจาะจงตรงเป้าหมาย ใช้ปฏิบัติได้จริง
ที่ประชุมเน้นส่งเสริมกาพัฒนาด้วยคุณภาพสูง โดยปีหน้าให้เน้นงานเฉพาะ 9 ประการสำคัญ
ประการแรก คือ การเป็นผู้นำในการสร้างระบบอุตสาหกรรมสมัยใหม่ที่มีนวัตกรรมทางเทคโนโลยี
ประการที่สอง คือ การขยายความต้องการภายในประเทศ
ประการที่สาม คือ การปฏิรูปเชิงลึกในด้านสำคัญ
ประการที่สี่ คือ ขยายการเปิดกว้างระดับสูง
ประการที่ห้า คือ ป้องกันและแก้ไขความเสี่ยงในด้านสำคัญๆ
ประการที่หก คือ ยืนหยัดทำงานด้านการเกษตร ชนบทและชาวนาให้ดี
ประการที่เจ็ด คือ ส่งเสริมบูรณาการระหว่างเมืองกับชนบทและการพัฒนาภูมิภาคที่ประสานสอดคล้องกัน
ประการที่แปด คือ ส่งเสริมการสร้างอารยธรรมนิเวศและการพัฒนาสีเขียวคาร์บอนต่ำ
ประการที่เก้า คือ คุ้มครองและปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนอย่างแท้จริง
ไม่ว่าการประชุมและการตัดสินใจจะดีแค่ไหน แต่จะมีผลก็ต่อเมื่อมีการนำไปปฏิบัติเท่านั้น ที่ประชุมยังเสนอว่าเราควรคว้าทุกโอกาสที่ดี ใช้เงื่อนไขที่เอื้อทั้งปวง ทำงานหนักเมื่อเห็นว่าถูกต้อง ทำมากขึ้นหากทำได้ และพยายามรับมือกับความไม่แน่นอนของสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างมั่นใจในงานของเราเอง คำสั่งแบบนี้ก็ไม่เคยมีมาก่อน
ที่ประชุมงานเศรษฐกิจส่วนกลางครั้งนี้ระบุอย่างชัดเจนว่าต้องถือการส่งเสริมความทันสมัยแบบจีนเป็นความสำคัญทางการเมืองที่ยิ่งใหญ่ที่สุด ภายใต้การนำอย่างเป็นเอกภาพของพรรคฯ ต้องรวบรวมพลังประชาชนส่วนใหญ่เข้าด้วยกัน มุ่งเน้นไปที่ภารกิจหลักของเศรษฐกิจคือการสร้างและการพัฒนาด้วยคุณภาพสูง บรรลุพิมพ์เขียวที่ยิ่งใหญ่แห่งการสร้างความทันสมัยแบบจีนให้ปรากฏเป็นจริงอย่างสวยงาม การจะได้เห็นสิ่งนี้ไม่ใช่เรื่องยากเพราะจีนมีความมุ่งมั่นอันแน่วแน่และความเชื่อมั่นอย่างแรงกล้าในการพัฒนาที่มีความต่อเนื่องสม่ำเสมอมาโดยตลอด ซึ่งเป็นความเชื่อมั่นที่ยิ่งใหญ่ที่สุดสำหรับเศรษฐกิจจีนในการฝ่าฟันคลื่นลมและก้าวไปข้างหน้า ความเชื่อและความมั่นใจที่ได้จากการประชุมครั้งนี้จะนำมาซึ่งกำลังใจใหม่ๆให้กับทุกสาขาอาชีพในสังคมจีน
เขียนโดย ชุย อี๋เหมิง ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกาสถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)
