“ใช้คนให้ถูกงาน” ขับเคลื่อนการปฏิรูประบบเศรษฐกิจเมือง – เส้นทางสีจิ้นผิง(6)
.
การปฏิรูปเศรษฐกิจในชนบทที่ว่ายาก แต่การปฏิรูปเศรษฐกิจในเมืองนั้นมีความซับซ้อนยิ่งกว่า ย้อนกลับไปเมื่อเดือนเมษายนปี 1979 หลังการประชุมกิจการงานส่วนกลางของจีน การปฏิรูประบบเศรษฐกิจเมืองที่เน้นการเพิ่มสิทธิการบริหารจัดการด้วยตัวเองของวิสาหกิจได้เริ่มต้นอย่างป็นทางการ
.
หนึ่งในตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือกรณีฟาร์มไก่ของนายหลิว เฉิงหย่ง ตอนนั้นเขาได้ทำสัญญารับเหมาฟาร์มไก่อำเภอเจิ้งติ้ง มณฑลเหอเป่ย โดยทางการสนับสนุนเงินทุน 40,000 หยวน ให้รถยนต์ อุปกรณ์ และสถานที่ที่มีอยู่เดิมของฟาร์มไก่ทั้งหมด แลกกับกำไร 1 เฟิน (100 เฟินเท่า 1 หยวน) ตอนสิ้นปี ซึ่งเป็นเงื่อนไขที่หากฟังดูเผิน ๆ อาจรู้สึกเหมือนได้เปล่า
.
แต่ในความเป็นจริงสถานการณ์ฟาร์มไก่อำเภอในตอนนั้นขาดทุนเงินถึง 780,000 หยวน กิจการที่รัฐลงทุน 2.5 ล้านหยวนและกินพื้นที่กว้างถึง 400 โหม่ว (2.4 โหม่วเท่า 1 ไร่) อยู่ในสภาพวิกฤต
.
เมื่อรับรู้ปัญหา นายสี จิ้นผิง ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งเลขาธิการคณะกรรมการพรรคฯประจำอำเภอ มองว่า “เราจะยอมให้เงินจำนวนมหาศาลที่รัฐลงทุนสูญหายไปในดินทรายไม่ได้” โดยเขาเสนอวิธีแก้ไขคือต้องหาคนที่เหมาะสมมาจัดการกับปัญหานี้
.
วันที่ 30 มกราคม 1984 ท่ามกลางอากาศที่หนาวเหน็บในฤดูหนาว นายสี จิ้นผิง เดินทางไปพบนายหลิว เฉิงหย่ง เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ฝีมือดีของหมู่บ้าน ภายในบ้านดินหลังเล็กพร้อมไก่ 25 ตัว และผู้มาเยือนที่มีตำแหน่งระดับเลขาฯ พรรคประจำอำเภอ โดยเริ่มต้นประโยคว่า “ใกล้จะปีใหม่แล้วเลยอยากจะมาเยี่ยมคุณหน่อย”
.
“ผมได้ยินนานแล้วว่า วันที่อากาศหนาว ทั่วทั้งเจิ้งติ้งมีเพียงไก่ในบ้านคุณเท่านั้นที่ยังคงออกไข่” ทั้งสองนั่งจับเข่าคุยกัน นายสี จิ้นผิงขอให้หลิว เฉิงหย่งทำสัญญารับเหมาฟาร์มไก่ของอำเภอ
.
หลิว เฉิงหย่ง มาเปิดเผยภายหลังว่า “ระดับเลขาธิการคณะกรรมการพรรคฯประจำอำเภอมาเยี่ยมชาวนาคนหนึ่ง ทั้งยังมอบหมายภารกิจสำคัญขนาดนี้ให้ ผมจะพูดอะไรได้อีกเมื่อได้รับความไว้วางใจเช่นนี้”
.
หลังจากทำสัญญา หลิว เฉิงหย่ง ก็เจอปัญหาของฟาร์มไก่ได้อย่างรวดเร็ว เช่น อุปกรณ์เครื่องจักรดูดีแต่ใช้ประโยชน์ไม่ค่อยได้ แม้ว่าจะมีบ้านไก่หลายหลัง แต่พื้นที่นั้นเล็กเกินไปไม่เอื้อต่อการเพาะพันธุ์ คนงานกว่า 70 คนนั้นส่วนใหญ่ล้วนเป็นมือใหม่ไม่มีประสบการณ์เลย
.
ด้วยการสนับสนุนของนายสี จิ้นผิง หลิว เฉิงหย่งได้ทำการปฏิรูปครั้งใหญ่ ซึ่งรวมถึงจัดการกับผู้ที่ไม่เหมาะสมกับงานให้ออกจากตำแหน่ง การระดมพันธมิตร 12 ราย มาร่วมลงทุนถือหุ้น ไม่กี่เดือนต่อมา ก็ได้ลูกไก่สายพันธุ์นิคตามแผนที่วางไว้
.
หลิว เฉิงหย่งเล่าว่าสี จิ้นผิง มักจะเรียกเขาให้ไปพบที่ห้องทำงานและถามเขาถึงรายละเอียดต่าง ๆ ทุกครั้ง “ท่านเลขาฯ สีเอาใจใส่ฟาร์มไก่เป็นพิเศษ เขามาหาผมเป็นระยะๆ เพื่อถามไถ่สภาพต่างๆ” ในปีนั้น ฟาร์มไก่ได้เปลี่ยนภาพการขาดทุนเป็นกำไร โดยทำกำไรสุทธิมากกว่า 60,000 หยวน
.
“การปฏิรูปเป็นภารกิจการแสวงหาและสร้างนวัตกรรมที่ต้องการการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างกว้างขวาง” นายสี จิ้นผิงกล่าวว่า เจิ้งติ้งต้องการที่จะพัฒนา จำเป็นต้องมีคนที่มีความสามารถมายืนอยู่บนเวทีแห่งการปฏิรูป
.
“สิ่งที่กำหนดคุณลักษณะของวิสาหกิจคือกรรมสิทธิ์ ไม่ใช่สิทธิในการบริหารจัดการ ‘สองสิทธิ’ นี้ควรแยกออกจากกันอย่างเหมาะสม”
.
สี จิ้นผิงมองว่า “มีเพียงแนวคิด ‘5 ละทิ้ง 5 ปลูกฝัง’ และขยายสิทธิการบริหารจัดการด้วยตัวเองของวิสาหกิจเท่านั้น จึงจะสามารถเสริมสร้างพลังชีวิตของวิสาหกิจได้ นี่คือจุดศูนย์กลางของการปฏิรูประบบ”
.
หมายเหตุ * “5 ละทิ้ง 5 ปลูกฝัง” หมายถึง การละทิ้งแนวคิดกรรมสิทธิ์กับสิทธิทางเศรษฐกิจที่ไม่สามารถแยกออกจากกันอย่างเหมาะสมได้ และปลูกฝังทัศนคติที่ว่ากุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจโดยรวมให้หมุนเวียนอย่างมีชีวิตชีวานั้นคือการขยายสิทธิการบริหารจัดการด้วยตัวเองของวิสาหกิจและเสริมสร้างพลังชีวิตของวิสาหกิจ
.
ละทิ้งแนวคิดเศรษฐกิจแบบวางแผนต่อต้านเศรษฐกิจแบบตลาดเสรี และปลูกฝังทัศนคติที่ว่าเศรษฐกิจสังคมนิยมเป็นเศรษฐกิจแบบตลาดที่มีการวางแผน
.
ละทิ้งแนวคิดสังคมนิยมก็คือการแบ่งเท่าๆ กันหมดทุกกรณี และปลูกฝังทัศนคติเกี่ยวกับการส่งเสริมประชาชนจำนวนหนึ่งร่ำรวยขึ้นก่อนนำไปสู่ความมั่งคั่งร่วมกัน
.
ละทิ้งแนวคิดที่ว่ายิ่งเศรษฐกิจสังคมนิยมบริสุทธิ์มากเท่าไหร่ก็ยิ่งดีเท่านั้น และปลูกฝังทัศนคติเกี่ยวกับการพัฒนาร่วมกันทั้งรูปแบบเศรษฐกิจและวิธีการบริหารจัดการที่หลากหลาย
.
ละทิ้งแนวคิดเจ้าหน้าที่รุ่นใหม่ขาดประสบการณ์และปัญญาชนไม่สามารถให้ดำรงตำแหน่งสำคัญได้ และปลูกฝังทัศนคติเกี่ยวกับการสร้างสรรค์ความทันสมัยจำต้องให้ความสำคัญกับความรู้และเคารพบุคลากร
.
แปลเรียบเรียงโดย ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์ส่วนกลางแห่งประเทศจีน(CMG)
ติดตามตอนก่อนหน้าได้ที่
การใช้ระบบรับเหมาการผลิตในครัวเรือนเป็นอำเภอแรก – เส้นทางสีจิ้นผิง(5)
